بررسی سیاست تشدید تعرفه در طول زنجیره عرضه روغن نباتی ایران

سیاست تعرفه وارداتی در طول زنجیره عرضه محصولات کشاورزی همواره یکی از چالش‌های سیاستگذاران این بخش بوده است. در این مطالعه اتخاذ سیاست‌های مختلف نرخ تعرفه بر محصولات خام در ابتدای زنجیره و محصول فرآوری شده در انتهای زنجیره عرضه روغن نباتی ایران مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به پیوستگی بازارهای مختلف در طول زنجیره از تعادل جزئی چندبازاره جهت شبیه‌سازی سناریوها استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان می‌دهد که با کاهش 20 درصد (40 درصد) درصد تعرفه دانه‌های روغنی، میزان تولید و واردات روغن خام به ترتیب 169 درصد (189 درصد) افزایش و 89 درصد (99 درصد) کاهش می‌یابد. حال آنکه افزایش 20 درصد (40 درصد) تعرفه روغن نباتی باعث کاهش مازاد رفاهی مصرف‌کنندگان این محصول به میزان 32 درصد (56 درصد) خواهد شد. همچنین افزایش تعرفه روغن نباتی اثر ناچیزی بر محصولات زنجیره‌های ابتدایی شامل روغن خام و دانه‌های روغنی دارد. بر اساس نتایج بدست آمده، پیشنهاد می‌گردد که به منظور افزایش کارایی و اثربخشی سیاست‌های بازاری، اثرات متقابل این سیاست‌ها بر زنجیره‌های متوالی عرضه روغن نباتی مورد توجه قرار گیرد.